The Parable of the Banquet
(Luke 14:15-24)

1Καὶ (And) ἀποκριθεὶς (answering), ὁ (-) Ἰησοῦς (Jesus) πάλιν (again) εἶπεν (spoke) ἐν (in) παραβολαῖς (parables) αὐτοῖς (to them), λέγων (saying), 2“Ὡμοιώθη (Has become like) ἡ (the) βασιλεία (kingdom) τῶν (of the) οὐρανῶν (heavens) ἀνθρώπῳ (to a man), βασιλεῖ (a king), ὅστις (who) ἐποίησεν (made) γάμους (a wedding feast) τῷ (for the) υἱῷ (son) αὐτοῦ (of him). 3καὶ (And) ἀπέστειλεν (he sent) τοὺς (the) δούλους (servants) αὐτοῦ (of him) καλέσαι (to call) τοὺς (those) κεκλημένους (having been invited) εἰς (to) τοὺς (the) γάμους (wedding feast), καὶ (and) οὐκ (not) ἤθελον (they were willing) ἐλθεῖν (to come).

4Πάλιν (Again) ἀπέστειλεν (he sent) ἄλλους (other) δούλους (servants), λέγων (saying), ‘Εἴπατε (Say) τοῖς (to those) κεκλημένοις (having been invited), “Ἰδοὺ (Behold), τὸ (the) ἄριστόν (dinner) μου (of me) ἡτοίμακα (I have prepared), οἱ (the) ταῦροί (oxen) μου (of Me) καὶ (and) τὰ (the) σιτιστὰ (fatlings) τεθυμένα (have been killed), καὶ (and) πάντα (all things are) ἕτοιμα (ready); δεῦτε (come) εἰς (to) τοὺς (the) γάμους (wedding feast).”’

5Οἱ (-) δὲ (And) ἀμελήσαντες (having paid no attention) ἀπῆλθον (they went away), ὃς (one) μὲν (-) εἰς (to) τὸν (the) ἴδιον (own) ἀγρόν (field), ὃς (one) δὲ (then) ἐπὶ (to) τὴν (the) ἐμπορίαν (business) αὐτοῦ (of him). 6οἱ (-) δὲ (And) λοιποὶ (the rest), κρατήσαντες (having laid hold of) τοὺς (the) δούλους (servants) αὐτοῦ (of him), ὕβρισαν (mistreated) καὶ (and) ἀπέκτειναν (killed them).

7Ὁ (-) δὲ (And) βασιλεὺς (the king) ὠργίσθη (was angry), καὶ (and) πέμψας (having sent) τὰ (the) στρατεύματα (armies) αὐτοῦ (of him), ἀπώλεσεν (he destroyed) τοὺς (the) φονεῖς (murderers) ἐκείνους (those), καὶ (and) τὴν (the) πόλιν (city) αὐτῶν (of them) ἐνέπρησεν (he burned). 8τότε (Then) λέγει (he says) τοῖς (to) δούλοις (servants) αὐτοῦ (of him), ‘Ὁ (The) μὲν (indeed) γάμος (wedding feast) ἕτοιμός (ready) ἐστιν (is); οἱ (those) δὲ (however) κεκλημένοι (having been invited) οὐκ (not) ἦσαν (were) ἄξιοι (worthy). 9πορεύεσθε (Go) οὖν (therefore) ἐπὶ (into) τὰς (the) διεξόδους (thoroughfares) τῶν (of the) ὁδῶν (highways), καὶ (and) ὅσους (as many as) ἐὰν (if) εὕρητε (you shall find), καλέσατε (invite) εἰς (to) τοὺς (the) γάμους (wedding feast).’

10Καὶ (And) ἐξελθόντες (having gone out  οἱ (the) δοῦλοι (servants) ἐκεῖνοι (those) εἰς (into) τὰς (the) ὁδοὺς (highways), συνήγαγον (they brought together) πάντας (all) οὓς (as many as) εὗρον (they found), πονηρούς (evil) τε (both) καὶ (and) ἀγαθούς (good); καὶ (and) ἐπλήσθη (became full) ὁ (the) γάμος* (wedding hall) ἀνακειμένων (of those reclining).

11Εἰσελθὼν (Having entered in) δὲ (then) ὁ (the) βασιλεὺς (king) θεάσασθαι (to see) τοὺς (those) ἀνακειμένους (reclining), εἶδεν (he beheld) ἐκεῖ (there) ἄνθρωπον (a man) οὐκ (not) ἐνδεδυμένον (being dressed) ἔνδυμα (in clothes) γάμου (of wedding); 12καὶ (and) λέγει (he says) αὐτῷ (to him), ‘Ἑταῖρε (Friend), πῶς (how) εἰσῆλθες (did you enter) ὧδε (here) μὴ (not) ἔχων (having) ἔνδυμα (garment) γάμου (of wedding)?’

Ὁ (-) δὲ (And) ἐφιμώθη (he was speechless).

13Τότε (Then) ὁ (the) βασιλεὺς (king) εἶπεν (said) τοῖς (to the) διακόνοις (servants), ‘Δήσαντες (Having bound) αὐτοῦ (his) πόδας (feet) καὶ (and) χεῖρας (hands), ἐκβάλετε (cast out) αὐτὸν (him) εἰς (into) τὸ (the) σκότος (darkness) τὸ (-) ἐξώτερον (outer); ἐκεῖ (there) ἔσται (will be) ὁ (the) κλαυθμὸς (weeping) καὶ (and) ὁ (the) βρυγμὸς (gnashing) τῶν (of the) ὀδόντων (teeth).’

14Πολλοὶ (Many) γάρ (for) εἰσιν (are) κλητοὶ (called), ὀλίγοι (few) δὲ (however) ἐκλεκτοί (chosen).”

Paying Taxes to Caesar
(Mark 12:13-17; Luke 20:19-26)

15Τότε (Then) πορευθέντες (having gone out), οἱ (the) Φαρισαῖοι (Pharisees) συμβούλιον (counsel) ἔλαβον (took) ὅπως (how) αὐτὸν (Him) παγιδεύσωσιν (they might trap) ἐν (in) λόγῳ (His words). 16καὶ (And) ἀποστέλλουσιν (they send) αὐτῷ (to Him) τοὺς (the) μαθητὰς (disciples) αὐτῶν (of them), μετὰ (with) τῶν (the) Ἡρῳδιανῶν (Herodians), λέγοντες* (saying), “Διδάσκαλε (Teacher), οἴδαμεν (we know) ὅτι (that) ἀληθὴς (true) εἶ (You are), καὶ (and) τὴν (the) ὁδὸν (way) τοῦ (-) Θεοῦ (of God) ἐν (in) ἀληθείᾳ (the truth) διδάσκεις (You teach), καὶ (and) οὐ (not) μέλει (there is care) σοι (to You) περὶ (about) οὐδενός (no one), οὐ (not) γὰρ (for) βλέπεις (You look) εἰς (on the) πρόσωπον (appearance) ἀνθρώπων (of men). 17εἰπὸν (Tell) οὖν (therefore) ἡμῖν (us) τί (what) σοι (You) δοκεῖ (think)? ἔξεστιν (Is it lawful) δοῦναι (to give) κῆνσον (tribute) Καίσαρι (to Caesar), ἢ (or) οὔ (not)?”

18Γνοὺς (Having known) δὲ (however) ὁ (-) Ἰησοῦς (Jesus) τὴν (the) πονηρίαν (malice) αὐτῶν (of them), εἶπεν (He said), “Τί (Why) με (Me) πειράζετε (do you test), ὑποκριταί (hypocrites)? 19ἐπιδείξατέ (Show) μοι (Me) τὸ (the) νόμισμα (coin) τοῦ (of the) κήνσου (tribute).”

Οἱ (-) δὲ (And) προσήνεγκαν (they presented) αὐτῷ (to Him) δηνάριον (a denarius).a

20Καὶ (And) λέγει (He says) αὐτοῖς (to them), “Τίνος (Whose is) ἡ (the) εἰκὼν (likeness) αὕτη (this)? καὶ (And) ἡ (whose) ἐπιγραφή (inscription)?”

21Λέγουσιν (They say) ‹αὐτῷ› (to Him) “Καίσαρος (Caesar’s).”

Τότε (Then) λέγει (He says) αὐτοῖς (to them), “Ἀπόδοτε (Give back) οὖν (therefore) τὰ (the things) Καίσαρος (of Caesar) Καίσαρι (to Caesar), καὶ (and) τὰ (the things) τοῦ (-) Θεοῦ (of God) τῷ (-) Θεῷ (to God).”

22Καὶ (And) ἀκούσαντες (having heard), ἐθαύμασαν (they marveled); καὶ (and) ἀφέντες (having left) αὐτὸν (Him), ἀπῆλθαν (they went away).

The Sadducees and the Resurrection
(Mark 12:18-27; Luke 20:27-40)

23Ἐν (On) ἐκείνῃ (that) τῇ (-) ἡμέρᾳ (day) προσῆλθον (came) αὐτῷ (to Him) Σαδδουκαῖοι (Sadducees), λέγοντες (those saying) μὴ (not) εἶναι (there is) ἀνάστασιν (a resurrection), καὶ (and) ἐπηρώτησαν (they questioned) αὐτὸν (Him), 24λέγοντες (saying), “Διδάσκαλε (Teacher), Μωϋσῆς (Moses) εἶπεν (said), ‘Ἐάν (If) τις (anyone) ἀποθάνῃ (should die) μὴ (not) ἔχων (having) τέκνα (children), ἐπιγαμβρεύσει (will marry) ὁ (the) ἀδελφὸς (brother) αὐτοῦ (of him) τὴν (the) γυναῖκα (wife) αὐτοῦ (of him), καὶ (and) ἀναστήσει (he will raise up) σπέρμα (offspring) τῷ (for the) ἀδελφῷ (brother) αὐτοῦ (of him).’ 25ἦσαν (There were) δὲ (now) παρ’ (among) ἡμῖν (us) ἑπτὰ (seven) ἀδελφοί (brothers); καὶ (and) ὁ (the) πρῶτος (first), γήμας (having married), ἐτελεύτησεν (died), καὶ (and) μὴ (not) ἔχων (having) σπέρμα (seed), ἀφῆκεν (he left) τὴν (the) γυναῖκα (wife) αὐτοῦ (of him) τῷ (to the) ἀδελφῷ (brother) αὐτοῦ (of him). 26ὁμοίως (Likewise) καὶ (also) ὁ (the) δεύτερος (second), καὶ (and) ὁ (the) τρίτος (third), ἕως (unto) τῶν (the) ἑπτά (seventh). 27ὕστερον (Last) δὲ (then) πάντων (of all), ἀπέθανεν (died) ἡ (the) γυνή (woman). 28ἐν (In) τῇ (the) ἀναστάσει (resurrection), οὖν (therefore), τίνος (of which) τῶν (of the) ἑπτὰ (seven) ἔσται (will she be) γυνή (wife)? πάντες (All) γὰρ (for) ἔσχον (had) αὐτήν (her).”

29Ἀποκριθεὶς (Answering) δὲ (now), ὁ (-) Ἰησοῦς (Jesus) εἶπεν (said) αὐτοῖς (to them), “Πλανᾶσθε (You err), μὴ (not) εἰδότες (knowing) τὰς (the) γραφὰς (Scriptures), μηδὲ (nor) τὴν (the) δύναμιν (power) τοῦ (-) Θεοῦ (of God). 30ἐν (In) γὰρ (for) τῇ (the) ἀναστάσει (resurrection), οὔτε (neither) γαμοῦσιν (do they marry), οὔτε (nor) γαμίζονται (are given in marriage), ἀλλ’ (but) ὡς (like) ἄγγελοι (angels)b ἐν (in) τῷ (-) οὐρανῷ (heaven) εἰσιν (they are). 31περὶ (Concerning) δὲ (now) τῆς (the) ἀναστάσεως (resurrection) τῶν (of the) νεκρῶν (dead), οὐκ (not) ἀνέγνωτε (have you read) τὸ (that which) ῥηθὲν (has been spoken) ὑμῖν (to you) ὑπὸ (by) τοῦ (-) Θεοῦ (God), λέγοντος (saying), 32‘Ἐγώ (I) εἰμι (am) ὁ (the) Θεὸς (God) Ἀβραὰμ (of Abraham) καὶ (and) ὁ (the) Θεὸς (God) Ἰσαὰκ (of Isaac) καὶ (and) ὁ (the) Θεὸς (God) Ἰακώβ (of Jacob)?’c οὐκ (Not) ἔστιν (He is) ὁ (the) Θεὸς (God) νεκρῶν (of the dead), ἀλλὰ (but) ζώντων (of the living).”

33Καὶ (And) ἀκούσαντες (having heard), οἱ (the) ὄχλοι (crowds) ἐξεπλήσσοντο (were astonished) ἐπὶ (at) τῇ (the) διδαχῇ (teaching) αὐτοῦ (of Him).

The Greatest Commandment
(Deuteronomy 6:1-19; Mark 12:28-34)

34Οἱ (-) δὲ (And) Φαρισαῖοι (the Pharisees), ἀκούσαντες (having heard) ὅτι (that) ἐφίμωσεν (He had silenced) τοὺς (the) Σαδδουκαίους (Sadducees), συνήχθησαν (were gathered) ἐπὶ (together) τὸ (the) αὐτό (same). 35καὶ (And) ἐπηρώτησεν (questioned Him) εἷς (one) ἐξ (of) αὐτῶν (them), νομικὸς (a lawyer), πειράζων (testing) αὐτόν (Him), 36“Διδάσκαλε (Teacher), ποία (which) ἐντολὴ (commandment) μεγάλη (is the greatest) ἐν (in) τῷ (the) νόμῳ (law)?”

37Ὁ (-) δὲ (And) ἔφη (He said) αὐτῷ (to him), “‘Ἀγαπήσεις (You shall love) κύριον (the Lord) τὸν (the) Θεόν (God) σου (of you) ἐν (with) ὅλῃ (all) τῇ (the) καρδίᾳ (heart) σου (of you), καὶ (and) ἐν (with) ὅλῃ (all) τῇ (the) ψυχῇ (soul) σου (of you), καὶ (and) ἐν (with) ὅλῃ (all) τῇ (the) διανοίᾳ (mind) σου (of you).’d 38αὕτη (This) ἐστὶν (is) ἡ (the) μεγάλη (great) καὶ (and) πρώτη (first) ἐντολή (commandment). 39δευτέρα (The second) ‹δὲ› (also) ὁμοία (is like) αὐτῇ (it): ‘Ἀγαπήσεις (You shall love) τὸν (the) πλησίον (neighbor) σου (of you) ὡς (as) σεαυτόν (yourself).’e 40ἐν (On) ταύταις (these) ταῖς (-) δυσὶν (two) ἐντολαῖς (commandments), ὅλος (all) ὁ (the) νόμος (law) κρέμαται (hangs) καὶ (and) οἱ (the) προφῆται (Prophets).”

Whose Son is the Christ?
(Mark 12:35-37; Luke 20:41-44)

41Συνηγμένων (Having been assembled together) δὲ (now) τῶν (the) Φαρισαίων (Pharisees), ἐπηρώτησεν (questioned) αὐτοὺς (them) ὁ (-) Ἰησοῦς (Jesus), 42λέγων (saying), “Τί (What) ὑμῖν (you) δοκεῖ (think) περὶ (concerning) τοῦ (the) Χριστοῦ (Christ)? τίνος (Of whom) υἱός (son) ἐστιν (is He)?”

Λέγουσιν (They say) αὐτῷ (to Him), “Τοῦ (-) Δαυίδ (Of David).”

43Λέγει (He says) αὐτοῖς (to them), “Πῶς (How) οὖν (then), Δαυὶδ (David) ἐν (in) Πνεύματι (spirit) καλεῖ (does call) αὐτὸν (Him) Κύριον (Lord), λέγων (saying):

44‘Εἶπεν (Said) Κύριος (the Lord) τῷ (to the) Κυρίῳ (Lord) μου (of me),

“Κάθου (Sit) ἐκ (on) δεξιῶν (the right hand) μου (of Me),

Ἕως (until) ἂν (-) θῶ (I place) τοὺς (the) ἐχθρούς (enemies) σου (of You)

Ὑποκάτω (as a footstool) τῶν (for the) ποδῶν (feet) σου (of You).”’f

45Εἰ (If) οὖν (therefore) Δαυὶδ (David) καλεῖ (calls) αὐτὸν (Him) Κύριον (Lord), πῶς (how) υἱὸς (son) αὐτοῦ (of him) ἐστιν (is He)?”

46Καὶ (And) οὐδεὶς (no one) ἐδύνατο (was able) ἀποκριθῆναι (to answer) αὐτῷ (Him) λόγον (a word), οὐδὲ (nor) ἐτόλμησέν (dared) τις (anyone) ἀπ’ (from) ἐκείνης (that) τῆς (-) ἡμέρας (day) ἐπερωτῆσαι (to question) αὐτὸν (Him) οὐκέτι (no longer).