Paul and Barnabas at Iconium

1Ἐγένετο (It came to pass) δὲ (now) ἐν (in) Ἰκονίῳ (Iconium), κατὰ (according to) τὸ (the) αὐτὸ (same) εἰσελθεῖν (entered) αὐτοὺς (they) εἰς (into) τὴν (the) συναγωγὴν (synagogue) τῶν (of the) Ἰουδαίων (Jews) καὶ (and) λαλῆσαι (spoke) οὕτως (so) ὥστε (that) πιστεῦσαι (believed) Ἰουδαίων (of Jewish) τε (both) καὶ (and) Ἑλλήνων (Greeks) πολὺ (a great) πλῆθος (number). 2οἱ (The) δὲ (however) ἀπειθήσαντες (unbelieving) Ἰουδαῖοι (Jews) ἐπήγειραν (stirred up) καὶ (and) ἐκάκωσαν (poisoned) τὰς (the) ψυχὰς (minds) τῶν (of the) ἐθνῶν (Gentiles) κατὰ (against) τῶν (the) ἀδελφῶν (brothers). 3ἱκανὸν (A long) μὲν (indeed) οὖν (therefore) χρόνον (time) διέτριψαν (they stayed), παρρησιαζόμενοι (speaking boldly) ἐπὶ (for) τῷ (the) Κυρίῳ (Lord), τῷ (the One) μαρτυροῦντι (bearing witness) ἐπὶ (to) τῷ (the) λόγῳ (word) τῆς (of the) χάριτος (grace) αὐτοῦ (of Him), διδόντι (granting) σημεῖα (signs) καὶ (and) τέρατα (wonders) γίνεσθαι (to be done) διὰ (through) τῶν (the) χειρῶν (hands) αὐτῶν (of them).

4Ἐσχίσθη (Was divided) δὲ (now) τὸ (the) πλῆθος (multitude) τῆς (of the) πόλεως (city), καὶ (and) οἱ (some) μὲν (indeed) ἦσαν (were) σὺν (with) τοῖς (the) Ἰουδαίοις (Jews); οἱ (some) δὲ (however) σὺν (with) τοῖς (the) ἀποστόλοις (apostles). 5ὡς (When) δὲ (then) ἐγένετο (there was) ὁρμὴ (a rush) τῶν (of the) ἐθνῶν (Gentiles) τε (both) καὶ (and) Ἰουδαίων (Jews), σὺν (with) τοῖς (the) ἄρχουσιν (rulers) αὐτῶν (of them), ὑβρίσαι (to mistreat) καὶ (and) λιθοβολῆσαι (to stone) αὐτούς (them), 6συνιδόντες (having become aware), κατέφυγον (they fled) εἰς (to) τὰς (the) πόλεις (cities) τῆς (-) Λυκαονίας (of Lycaonia), Λύστραν (Lystra), καὶ (and) Δέρβην (Derbe), καὶ (and) τὴν (the) περίχωρον (surrounding region), 7κἀκεῖ (and there) εὐαγγελιζόμενοι (preaching the gospel) ἦσαν (they continued).

The Visit to Lystra and Derbe

8Καί (And) τις (a certain) ἀνὴρ (man) ἀδύνατος (crippled), ἐν (in) Λύστροις (Lystra), τοῖς (in the) ποσὶν (feet), ἐκάθητο (was sitting), χωλὸς (lame) ἐκ (from) κοιλίας (the womb) μητρὸς (of the mother) αὐτοῦ (of him), ὃς (who) οὐδέποτε (never) περιεπάτησεν (had walked). 9οὗτος (This man) ἤκουσεν* (heard) τοῦ (-) Παύλου (Paul) λαλοῦντος (speaking), ὃς (who), ἀτενίσας (having looked intently) αὐτῷ (at him) καὶ (and) ἰδὼν (having seen) ὅτι (that) ἔχει (he has) πίστιν (faith) τοῦ (-) σωθῆναι (to be healed), 10εἶπεν (said) μεγάλῃ (in a loud) φωνῇ (voice), “Ἀνάστηθι (Stand) ἐπὶ (on) τοὺς (the) πόδας (feet) σου (of you) ὀρθός (upright)!” καὶ (And) ἥλατο (he sprang up) καὶ (and) περιεπάτει (began to walk).

11Οἵ (-) τε (And) ὄχλοι (the crowds) ἰδόντες (having seen) ὃ (what) ἐποίησεν (had done) Παῦλος (Paul), ἐπῆραν (lifted up) τὴν (the) φωνὴν (voice) αὐτῶν (of them) Λυκαονιστὶ (in Lycaonian), λέγοντες (saying), “Οἱ (The) θεοὶ (gods), ὁμοιωθέντες (having become like) ἀνθρώποις (men), κατέβησαν (have come down) πρὸς (to) ἡμᾶς (us).” 12ἐκάλουν (They began calling) τε (then) τὸν (-) Βαρνάβαν (Barnabas) Δία (Zeus), τὸν (-) δὲ (and) Παῦλον (Paul) Ἑρμῆν (Hermes), ἐπειδὴ (because) αὐτὸς (he) ἦν (was) ὁ (the) ἡγούμενος (leading) τοῦ (-) λόγου (speaker). 13ὅ (-) τε (And) ἱερεὺς (the priest) τοῦ (-) Διὸς (of Zeus), τοῦ (-) ὄντος (being) πρὸ (just outside) τῆς (the) πόλεως (city), ταύρους (oxen) καὶ (and) στέμματα (wreaths) ἐπὶ (to) τοὺς (the) πυλῶνας (gates) ἐνέγκας (having brought), σὺν (with) τοῖς (the) ὄχλοις (crowds) ἤθελεν (was desiring) θύειν (to sacrifice).

14Ἀκούσαντες (Having heard) δὲ (however), οἱ (the) ἀπόστολοι (apostles) Βαρνάβας (Barnabas) καὶ (and) Παῦλος (Paul), διαρρήξαντες (having torn) τὰ (the) ἱμάτια (garments) αὐτῶν* (of them), ἐξεπήδησαν (rushed out) εἰς (into) τὸν (the) ὄχλον (crowd), κράζοντες (crying out) 15καὶ (and) λέγοντες (saying), “Ἄνδρες (Men), τί (why) ταῦτα (these things) ποιεῖτε (do you)? καὶ (Also) ἡμεῖς (we) ὁμοιοπαθεῖς (of like nature) ἐσμεν (are) ὑμῖν (with you) ἄνθρωποι (men), εὐαγγελιζόμενοι (proclaiming the gospel) ὑμᾶς (to you), ἀπὸ (from) τούτων (these) τῶν (-) ματαίων (vanities) ἐπιστρέφειν (to turn) ἐπὶ (to) θεὸν (God) ζῶντα (the living), ὃς (who) ἐποίησεν (made) τὸν (the) οὐρανὸν (heaven) καὶ (and) τὴν (the) γῆν (earth) καὶ (and) τὴν (the) θάλασσαν (sea) καὶ (and) πάντα (all) τὰ (the things) ἐν (in) αὐτοῖς (them), 16ὃς (who) ἐν (in) ταῖς (the) παρῳχημέναις (past) γενεαῖς (generations) εἴασεν (allowed) πάντα (all) τὰ (the) ἔθνη (nations) πορεύεσθαι (to go) ταῖς (the) ὁδοῖς (ways) αὐτῶν (of them). 17καίτοι (And yet) οὐκ (not) ἀμάρτυρον (without witness) αὑτὸν (Himself) ἀφῆκεν (He has left), ἀγαθουργῶν (doing good), οὐρανόθεν (from heaven) ὑμῖν (to you) ὑετοὺς (rains) διδοὺς (giving) καὶ (and) καιροὺς (seasons) καρποφόρους (fruitful), ἐμπιπλῶν (filling) τροφῆς (with food) καὶ (and) εὐφροσύνης (gladness) τὰς (the) καρδίας (hearts) ὑμῶν (of you).”

18Καὶ (And) ταῦτα (these things) λέγοντες (saying), μόλις (hardly) κατέπαυσαν (they stopped) τοὺς (the) ὄχλους (crowds) τοῦ (-) μὴ (not) θύειν (sacrificing) αὐτοῖς (to them).

19Ἐπῆλθαν (Came) δὲ (however) ἀπὸ (from) Ἀντιοχείας (Antioch) καὶ (and) Ἰκονίου (Iconium) Ἰουδαῖοι (Jews), καὶ (and) πείσαντες (having persuaded) τοὺς (the) ὄχλους (crowds), καὶ (and) λιθάσαντες (having stoned) τὸν (-) Παῦλον (Paul), ἔσυρον (they dragged him) ἔξω (outside) τῆς (the) πόλεως (city), νομίζοντες (supposing) αὐτὸν (him) τεθνηκέναι (to have died). 20κυκλωσάντων (Having surrounded) δὲ (however) τῶν (the) μαθητῶν (disciples) αὐτὸν (him), ἀναστὰς (having risen up), εἰσῆλθεν (he entered) εἰς (into) τὴν (the) πόλιν (city). Καὶ (And) τῇ (on the) ἐπαύριον (next day) ἐξῆλθεν (he went away) σὺν (with) τῷ (-) Βαρνάβᾳ (Barnabas) εἰς (to) Δέρβην (Derbe).

The Return to Syrian Antioch

21Εὐαγγελισάμενοί* (Having proclaimed the gospel to) τε (then) τὴν (the) πόλιν (city) ἐκείνην (that), καὶ (and) μαθητεύσαντες (having discipled) ἱκανοὺς (many), ὑπέστρεψαν (they returned) εἰς (to) τὴν (-) Λύστραν (Lystra), καὶ (and) εἰς (to) Ἰκόνιον (Iconium), καὶ (and) εἰς (to) Ἀντιόχειαν (Antioch), 22ἐπιστηρίζοντες (strengthening) τὰς (the) ψυχὰς (souls) τῶν (of the) μαθητῶν (disciples), παρακαλοῦντες (exhorting them) ἐμμένειν (to continue) τῇ (in the) πίστει (faith), καὶ (and) ὅτι (that) “Διὰ (through) πολλῶν (many) θλίψεων (tribulations) δεῖ (it behooves) ἡμᾶς (us) εἰσελθεῖν (to enter) εἰς (into) τὴν (the) βασιλείαν (kingdom) τοῦ (-) Θεοῦ (of God).”

23Χειροτονήσαντες (Having chosen) δὲ (now) αὐτοῖς (for them) κατ’ (in every) ἐκκλησίαν (church) πρεσβυτέρους (elders), προσευξάμενοι (having prayed), μετὰ (with) νηστειῶν (fasting) παρέθεντο (they committed) αὐτοὺς (them) τῷ (to the) Κυρίῳ (Lord), εἰς (in) ὃν (whom) πεπιστεύκεισαν (they had believed).

24Καὶ (And) διελθόντες (having passed through) τὴν (-) Πισιδίαν (Pisidia), ἦλθον (they came) εἰς (to) τὴν (-) Παμφυλίαν (Pamphylia), 25καὶ (and) λαλήσαντες (having spoken) ἐν (in) Πέργῃ (Perga) τὸν (the) λόγον (word), κατέβησαν (they went down) εἰς (to) Ἀττάλειαν (Attalia).

The Report to the Church at Antioch

26Κἀκεῖθεν (And from there) ἀπέπλευσαν (they sailed) εἰς (to) Ἀντιόχειαν (Antioch), ὅθεν (from where) ἦσαν (they had) παραδεδομένοι (been committed) τῇ (to the) χάριτι (grace) τοῦ (-) Θεοῦ (of God) εἰς (for) τὸ (the) ἔργον (work) ὃ (that) ἐπλήρωσαν (they had fulfilled). 27Παραγενόμενοι (Having arrived) δὲ (now) καὶ (and) συναγαγόντες (having gathered together) τὴν (the) ἐκκλησίαν (church), ἀνήγγελλον (they began declaring) ὅσα (all that) ἐποίησεν (had done) ὁ (-) Θεὸς (God) μετ’ (with) αὐτῶν (them), καὶ (and) ὅτι (that) ἤνοιξεν (He had opened) τοῖς (to the) ἔθνεσιν (Gentiles) θύραν (a door) πίστεως (of faith). 28διέτριβον (They remained) δὲ (then) χρόνον (time) οὐκ (no) ὀλίγον (little) σὺν (with) τοῖς (the) μαθηταῖς (disciples).